[2024-feb-29] Sad news: Eric Layton aka Nocturnal Slacker aka vtel57 passed away on Feb 26th, shortly after hospitalization. He was one of our Wiki's most prominent admins. He will be missed.

Welcome to the Slackware Documentation Project

Verschillen

Dit geeft de verschillen weer tussen de geselecteerde revisie en de huidige revisie van de pagina.

Link naar deze vergelijking

Beide kanten vorige revisieVorige revisie
Volgende revisie		Vorige revisie
nl:slackware:beginners_guide [2012/10/21 22:06 (UTC)] – Meer vertaling. alienbobnl:slackware:beginners_guide [2012/10/22 23:07 (UTC)] (huidige) – Vertaling compleet. alienbob
Regel 28: Regel 28:
 ===== Configureer het pakketbeheer ===== ===== Configureer het pakketbeheer =====
  
-Now that you have Slackware running, you should consider spending a bit of time caring for your computer's good health. The software which was installed as part of the Slackware release you are running, may develop [[wp>Vulnerability_%28computing%29|vulnerabilities]] over time. When those vulnerabilities are critical to the health of your computer, then Slackware will usually publish a patched version of the software package. These patched packages are made available online (in the ''/patches'' directory of the release) and announced on the [[howtos:security:start|Slackware Security mailing list]].+Nu Slackware eenmaal goed loopt, zou je moeten overwegen om wat tijd te besteden aan het veilig of "gezond" houden van de computer. Van de programma's die geïnstalleerd zijn op je computer kunnen in de loop van de tijd [[wpnl>Bug_%28technologie%29|bugs]] worden ontdekt. Indien deze bugs (zwakheden in de programmatuur) een gevaar zijn voor de veiligheid van je computer, dan zal Slackware normaliter een aangepaste versie (een "patch") beschikbaar stellen voor het softwarepakket. Deze gepatch-te pakketten worden online gezet (in de ''/patches'' directory van de release) en tevens aangekondigd op de [[nl:howtos:security:start|Slackware Security mailing lijst]].
  
-You have various options in order to keep your Slackware installation up-to-date. It's not advised to make the process of applying security updates fully automatic, but it is possible to do so using a cron job.+Er zijn verscheidene mogelijkheden om je Slackware installatie actueel te houden. Het wordt //niet// geadviseerd om het proces te automatiseren dat de veiligheids updates op je computer installeert. Het is natuurlijk wel mogelijk als je dat toch wilt, daarvoor kun je een cron taak gebruiken.
  
 ==== slackpkg ==== ==== slackpkg ====
  
-Your best option is to use [[slackware:slackpkg|slackpkg]], which is a package manager on top of Slackware's own [[slackbook:package_management|pkgtools]]. Before you can use ''slackpkg'' you will need to define an online mirror from which it will download updates to your computer.+De beste optie is om [[nl:slackware:slackpkg|slackpkg]] te gebruiken, dit is een pakketbeheerder die bovenop Slackware's eigen [[slackbook:package_management|pkgtools]] werkt. Voordat je ''slackpkg'' kunt gaan gebruiken, moet je eerst een online mirror server (of een lokale kopie in je eigen netwerk) instellen van waaruit het zijn updates zal downloaden naar jouw computer.
  
-A list of available mirrors for your Slackware version can be found in this file:+Een lijst met beschikbare mirrors voor jouw Slackware versie is te vinden in het volgende bestand op je harde schijf:
  
   /etc/slackpkg/mirrors   /etc/slackpkg/mirrors
  
-Open the file in a text editor such as ''nano'' or ''vi'' and uncomment __a single__ mirror URL. Make sure that the URL mentions the release number for the version of Slackware you are running! Also, pick a mirror which is close to you or of which you know it is fast. When you have done that, you need to initialize slackpkg's database by running <code># slackpkg update gpg +Open dit bestand in een tekstverwerker als ''nano'' of ''vi'' en verwijder het commentaarteken aan het begin van __een enkele__ mirror URL. Controleer dat deze URL het zelfde versienummer bevat als de versie van Slackware die op jouw computer draait! Ook is het verstandig om een mirror server te kizen die geografisch dichtbij is, of waarvan je weet dat die je een snelle verbinding geeft. Nadat je dit gedaan hebt, moet je de ''slackpkg'' database initialiseren door de volgende twee commando's uit te voeren: <code> 
-# slackpkg update</code>+# slackpkg update gpg 
 +# slackpkg update 
 +</code>
  
-Note that package management is done as the "''root''" user!+Wees je ervan bewust dat pakketbeheer, net als alle andere systeembeheer taken, uitgevoerd wordt onder de gebruikersnaam "''root''"!
  
-You will need to update the ''slackpkg'' database from time to time, when you learn about the availability of new patches for your distribution. After updating the database you can let it download and install the updates. Again, see the [[slackware:slackpkg|slackpkg]] page for guidelines about the use of this tool.+Je zult regelmatig de ''slackpkg'' database moeten verversen, bijvoorbeeld wanneer je verneemt dat er nieuwe "patches" beschikbaar zijn voor jouw distributie. Na het bijwerken van de database kun je ''slackpkg'' de updates laten downloaden en installeren. Wederom, herinner je dat de [[slackware:slackpkg|slackpkg]] pagina een handleiding bevat voor het gebruik van dit gereedschap.
  
-==== Watching for Updated Packages ====+==== Alert zijn op nieuwe versies van pakketten ====
  
-The Slackware Essentials book has a [[slackbook:tracking_updates|chapter about keeping up to date]]. It would be good if you read it now if you have not done so already.+Het "Slackware Essentials" boek heeft een [[slackbook:tracking_updates|hoofdstuk over actueel blijven]]. Het is verstandig om dat hoofdstuk nu te lezen als je dat nog niet gedaan hebt.
  
-  * One way to look out for updated packages (patches) is to subscribe yourself to the [[http://www.slackware.com/lists/|Slackware Security]] mailing list and act when you read about new patches.+  * Een manier om updates van pakketten (patches) in de gaten te houden is om jezelf te abonneren op de [[http://www.slackware.com/lists/|Slackware Security]] mailing lijst en actie te ondernemen wanneer je leest over het uitbrengen van nieuwe patches.
  
-  * Another way is to setup a script to check for updates once a day and make the script email you when updates are available.\\ For this to work you need to have sendmail configured (although it usually runs out of the box) and know how to create a cron job. And of course, have a script that does the work. \\ An example of such a script is [[http://www.slackware.com/~alien/tools/rsync_slackware_patches.sh|rsync_slackware_patches.sh]] which watches the Slackware ChangeLog.txt for updates. You download the script, edit it to use your favorite mirror server and make it executable so that it can be used in a cron job: <code>+  * Een andere manier is om een script te gebruiken dat dagelijks een controle uitvoert op updates, waarbij het script je een email stuurt wanneer updates beschikbaar zijn. \\ Om dit te laten werken heb je een geconfigureerde Sendmail nodig (alhoewel Sendmail op Slackware gewoonlijk al werkt zonder verdere configuratie), en je moet weten hoe je een cron taak opzet. En natuurlijk moet je ook een script hebben dat het eigenlijke werk doet. \\ Een voorbeeld van zo'n script is [[http://www.slackware.com/~alien/tools/rsync_slackware_patches.sh|rsync_slackware_patches.sh]]. Dit script houdt veranderingen in de Slackware ChangeLog.txt in de gaten. Je kunt dit script downloaden, het aanpassen zodat het jouw favoriete mirror server gebruikt, en dan maak jet het script uitvoerbaar zodat het in een cron taak kan worden gebruikt: <code>
 # wget http://www.slackware.com/~alien/tools/rsync_slackware_patches.sh -O /usr/local/bin/rsync_slackware_patches.sh # wget http://www.slackware.com/~alien/tools/rsync_slackware_patches.sh -O /usr/local/bin/rsync_slackware_patches.sh
 # chmod +x /usr/local/bin/rsync_slackware_patches.sh # chmod +x /usr/local/bin/rsync_slackware_patches.sh
-</code> The script uses a couple of defaults which you may want to change to suit your environment - such as the location where the script will download the patches to. \\ Simply run the script once, and see what it reports: <code>+</code> Dit script gebruikt een aantal standaard waarden die je misschien wilt aanpassen aan je eigen omstandigheden - zoals de lokatie op je harde schijf waar het script de patches opslaat na het downloaden. \\ Start het script eenvoudigweg een eerste keer, om te zien wat het rapporteert: <code>
 # /usr/local/bin/rsync_slackware_patches.sh # /usr/local/bin/rsync_slackware_patches.sh
-[rsync_slackware_patches.sh:] Syncing patches for slackware version '13.37'. +[rsync_slackware_patches.sh:] Syncing patches for slackware version '14.0'. 
-[rsync_slackware_patches.sh:] Target directory /home/ftp/pub/Linux/Slackware/slackware-13.37/patches does not exist!+[rsync_slackware_patches.sh:] Target directory /home/ftp/pub/Linux/Slackware/slackware-14.0/patches does not exist!
 [rsync_slackware_patches.sh:] Please create it first, and then re-run this script.                             [rsync_slackware_patches.sh:] Please create it first, and then re-run this script.                            
-</code> \\ You notice that you will have to edit the script and define a local directory (//and create that directory too!//) for the script to use. When that is done, you should run the script once - for a first-time download of patches. \\ Then you can use cron to run the script once a day. For instance, schedule the script to run at 05:33 every day, and let it check for updates to the 64-bit version of Slackware-13.37. Open the crontab editor by typing <code>crontab -e</code> and then you add the following line to your cron table: <code> +</code> \\ Je zult opmerken dat je het script moet aanpassen met een lokale directory van je eigen keuze (//en je moet die directory ook aanmaken!//). Als dat eenmaal gebeurd is, moet het script éénmaal worden gestart, om de eerste serie patches te downloaden indien die beschikbaar zijn. \\ Daarna kun je een cron taak definiëren die dit script eenmaal per dag start. Bijvoorbeeld: stel een taak in die het script iedere dag om 05:33 start om een controle uit te voeren op updates bij de 64-bit versie van Slackware-14.0. Open de cron taak (crontab) editor als volgt: <code>crontab -e</code> en dan kun je de volgende regel toevoegen aan je cron tabel: <code> 
-33 5 * * *      /usr/local/sbin/rsync_slackware_patches.sh -q -r 13.37 -a x86_64 +33 5 * * *      /usr/local/sbin/rsync_slackware_patches.sh -q -r 14.0 -a x86_64 
-</code> This command will be executed silently (meaning you will not get emailed) if no new patches are found. However when the script finds updates it will download them and email you the script's output. You will get an email like this: <code> +</code> Deze commandoregel zal in stilte worden uitgevoerd (wat betekent dat je geen email zult krijgen) indien er geen nieuwe patches worden gevonden. Echter wanneer het script updates aantreft, zal het deze downloaden en jou een verslag van de voortgang per email toesturen. Je kunt een email verwachten die er ongeveer zo uitziet: <code> 
-[rsync_slackware_patches.sh:] New patches have arrived for Slackware 13.37 (x86_64)!+[rsync_slackware_patches.sh:] New patches have arrived for Slackware 14.0 (x86_64)!
  
 ....................................................................... .......................................................................
  
-0a1,10 +0a1,8 
-> Mon Sep 10 20:26:44 UTC 2012 +> Mon Oct 15 01:59:59 UTC 2012 
-> patches/packages/seamonkey-2.12.1-x86_64-1_slack13.37.txz:  Upgraded. +> patches/packages/seamonkey-2.13.1-x86_64-1.txz:  Upgraded. 
->   This is a bugfix release. +>   This update contains security fixes and improvements. 
-> patches/packages/seamonkey-solibs-2.12.1-x86_64-1_slack13.37.txz:  Upgraded. +>   For more information, see: 
->   This is a bugfix release.+>     http://www.mozilla.org/security/known-vulnerabilities/seamonkey.html 
 +>   (* Security fix *) 
 +> patches/packages/seamonkey-solibs-2.13.1-x86_64-1.txz:  Upgraded.
 > +--------------------------+ > +--------------------------+
-> Sun Sep  9 19:11:35 UTC 2012 +</code> En dan weet je dat het je taak is om de [[slackware:slackpkg|slackpkg]] database bij te werken en er voor te zorgen dat de nieuwste patches op je computer worden geïnstalleerd. Deze methodiek geeft jou de controle over het actueel houden van je computer (jij bepaalt wanneer je opwaardeert) terwijl je toch automatisch gewaarschuwd wordt over het beschikbaar staan van nieuwe patches (die dan al voor je gedownload zijn).
-> patches/packages/mozilla-thunderbird-15.0.1-x86_64-1_slack13.37.txz:  Upgraded. +
->   This is a bugfix release. +
-> +--------------------------+ +
-</code> And then you know you have to update [[slackware:slackpkg|slackpkg]] and make it install the latest patches. This gives you control over your updates (you decide when you update) while being automatically warned about the availability of new patches (which will already have been downloaded for you).+
  
  
-===== Configure your Network =====+===== Configureer je netwerk =====
  
-If you installed the network packages, then at the end of the Slackware installation, you will have been asked a couple of simple questions, like: +Als tijdens de Slackware installatie ook de netwerk pakketten meekwamen, dan moest je aan het eind van de Slackware installatie een aantal eenvoudige vragen beantwoorden, zoals: 
-  * do you use DHCP; +  * gebruik je DHCP in je netwerk; 
-  * or else, what IP address do you want to use; +  * of anders, welk IP addres wil je instellen voor je computer; 
-  * what is your computer's hostname; +  * wat is de netwerknaam van de computer; 
-  * do you have a (DNS) nameserver in the network? +  * heb je een (DNS) nameserver in je netwerk? 
-All of these questions have resulted in the setup of a few network related configuration files.+De antwoorden op deze vragen worden gebruikt voor het instellen van een aantal netwerk-gerelateerde configuratie-bestanden.
  
-  * ''/etc/rc.d/rc.inet1.conf'' \\ This is where the details for your network interfaces go. Slackware's ''netconfig'' tool will only configure your ''eth0'' interface. If you have additional network interfaces, you can edit the file with a text editor such as ''nano'' or ''vi'' and add you configuration details. There is a man page for this: <code>man rc.inet1.conf</code> +  * ''/etc/rc.d/rc.inet1.conf'' \\ Dit is waar de details over de netwerk interfaces van je computer worden weggeschreven. Slackware's ''netconfig'' programma (dat is het programma dat bovenstaande vragen stelde) zal enkel de ''eth0'' interface configureren. Indien de computer additonele netwerk interfaces bezit (denk aan draadloos netwerk), dan kun je eenvoudigweg dit bestand wijzigen door het te openen in een  tekst editor als ''nano'' of ''vi'' en de verdere details van je netwerk configuratie toe te voegen. Slackware heeft een //man//-pagina hiervoor: <code>man rc.inet1.conf</code> 
-  * ''/etc/resolv.conf'' \\ This is where your nameserver and domain search list are added. If you use DHCP then the DHCP client will update the file. If you use static IP addresses, then you are supposed to edit the file yourself. There is a man page for this: <code>man resolv.conf</code> +  * ''/etc/resolv.conf'' \\ In dit bestand worden het IP adres van de nameserver, en de zoeklijst voor domeinen toegevoegd. Indien de computer DHCP gebruikt voor een automatische netwerk configuratie, dan zal de DHCP client dit bestand actueel houden. Indien je een statisch IP adres gebruikt, dan is het de bedoeling dat jij dit bestand zelf van de juiste gegevens voorziet. Ook hiervoor is een man-pagina aanwezig: <code>man resolv.conf</code> 
-  * ''/etc/HOSTNAME'' \\ This is where your computer's hostname is defined. +  * ''/etc/HOSTNAME'' \\ In dit bestand wordt de naam van de computer (de "hostname") ingesteld. 
-  * ''/etc/hosts'' \\ This is where you will find a definition for your loopback interface which connects that to your hostname. You can add further hostname-to-IP-address mappings in this file if you do not use a DNS server or if you need specific mappings which the DNS server does not provide. There is a man page for this: <code>man hosts</code>+  * ''/etc/hosts'' \\ Hierin wordt door Slackware de definitie van de "loopback" interface gedaan, en ook wordt die interface aan de //hostname// van de computer gekoppeld. Je kunt zelf andere koppelingen van //hostname// met IP addressen toevoegen. Dit is een noodzaak wanneer je geen DNS server gebruikt of wanneer je specifieke koppelingen wilt maken die niet door je DNS server worden geleverd. En natuurlijk kun je ook hiervoor een man-pagina raadplegen: <code>man hosts</code>
  
-If you want to read in more detail about how to configure your network, have a look at this online [[http://alien.slackbook.org/dokuwiki/doku.php?id=slackware:network|comprehensive guide to networking in Slackware]].+Indien je alles tot in de kleinste details wilt weten over netwerk-instelligen in Slackware, dan  moet je deze online [[http://alien.slackbook.org/dokuwiki/doku.php?id=slackware:network|gids voor netwerk configuratie in Slackware]] zeker lezen.
  
-==== Traditional Network Configuration ====+==== Traditionele network configuratie ====
  
-=== Wired Network ===+=== Bedraad netwerk ===
  
-To configure your wired network interface ''eth0'', run (as root) <code>+Om het bedraad netwerk interface ''eth0'' te configureren, start je (als //root// gebruiker) <code>
 # netconfig # netconfig
-</code> The same script which was run during the installation process.+</code> Dit is het zelfde script dat ook aan het eind van een Slackware installatie loopt.
  
-<note important>''netconfig'' only deals with the wired connection for ''eth0''.</note>+<note important>''netconfig'' kan alleen een bedrade verbinding voor ''eth0'' opzetten.</note>
  
-On the assumption that you configured your wired connection with ''netconfig'', your network should be connected automatically without the need for any post-installation configuration.+Aannemende dat je je bedrade netwerk kaart tijdens de installatie hebt ingesteld met ''netconfig'', zal je computer automatisch een verbinding maken met je netwerk, zonder verder ingrijpen.
  
-If you didn’t enter your network configuration details during installation, just run ''netconfig'' as root; then run <code>+Indien je geen gegevens ingevuld hebt over je netwerk gedurende de installatie van Slackware, dan hoef je op dit moment enkel ''netconfig'' te starten als de //root// gebruiker; daarna moet je het volgend commando uitvoeren: <code>
 # /etc/rc.d/rc.inet1 eth0_start # /etc/rc.d/rc.inet1 eth0_start
-</code> and you should have a working network connection instantaneously.+</code> wat onmiddellijk zal resulteren in een werkende netwerkverbinding.
  
-=== Wireless ===+=== Draadloos netwerk ===
  
-Most common wireless hardware is supported by Linux these days. You can search online if your wireless hardware is supported by 3rd parties that have written Linux drivers. If you want to know if your computer recognizes your wireless card, simply run <code>+De meeste draadloze netwerk hardware wordt tegenwoordig wel door de Linux kernel ondersteund. Je kunt online opzoeken of je adapter wellicht software van derde partijen nodig heeft die niet in de kernel ingebakken zit. Als je wilt weten of de Linux kernel van je computer de netwerk adapter herkent, is het voldoende om het volgende commando als //root// uit te voeren: <code>
 # iwconfig # iwconfig
-</code> as root. If that tool reports "//no wireless extensions//" for all your network interfaces then the kernel does not have a driver for your wireless card and you'll have to find one online.+</code> Wanneer dat programma "//no wireless extensions//" meldt voor alle netwerk interfaces, dan heeft de kernel geen stuurprogramma voor je draadloze adapter en zul je er een online moeten zoeken.
  
-As with the wired network interfaces, your wireless card is traditionally configured in the file ''/etc/rc.d/rc.inet1.conf''. You can read a lot more about it in this [[http://alien.slackbook.org/dokuwiki/doku.php?id=slackware:network#wireless_networks|wireless configuration guide]]. There is also the man page: <code>+Net als met bedrade netwerk adapters, wordt je draadloze interface traditioneel geconfigureerd in het bestand ''/etc/rc.d/rc.inet1.conf''. Je kunt veel meer hierover lezen in deze [[http://alien.slackbook.org/dokuwiki/doku.php?id=slackware:network#wireless_networks|handleiding voor draadloze netwerk instellingen]]. Er is ook een man-pagina beschikbaar: <code>
 # man rc.inet1.conf # man rc.inet1.conf
-</code> You will also need to take steps to include wireless security, whether WEP or WPA2. Unencrypted wireless connections are strongly discouraged. Note that WPA/WPA2 encryption is not configured just in ''/etc/rc.d/rc.inet1.conf'', you will also need to edit ''/etc/wpa_supplicant.conf'' and add an encryption key there.+</code> Om draadloze beveiligings protocollen als  WEP or WPA2 te gebruiken moet je nog wat extra's doen. Het gebruik van niet-versleutelde draadloze netwerkverbindingen wordt sterk afgeraden. Let op dat WPA/WPA2 encryptie wordt niet alleen in ''/etc/rc.d/rc.inet1.conf'' ingesteld; je zult tevens het bestand ''/etc/wpa_supplicant.conf'' moeten openen in een tekst editor om je encryptie sleutel toe te voegen.
  
-Wireless encryption issues, in particular for WPA, can be hard to troubleshoot. Some basic troubleshooting steps are detailed in the [[http://alien.slackbook.org/dokuwiki/doku.php?id=slackware:network#wpa_debugging|above networking guide]], just in case you do not get your computer associated to the Access Point.+Problemen met draadloze encryptie, in het bijzonder voor WPA en WPA2, zijn moeilijk aan te pakken. Een aantal eenvoudige technieken voor probleemoplossing wordt beschreven in de [[http://alien.slackbook.org/dokuwiki/doku.php?id=slackware:network#wpa_debugging|al eerder genoemde netwerk handleiding voor Slackware]]. Dat kan je op weg helpen wanneer je bjvoorbeeld geen associatie kunt opzetten met een draadloos toegangspunt (//Wireless Access Point// of WAP).
  
-==== Graphical Network Configuration Services ====+==== Grafische netwerk configuratie diensten ====
  
-Slackware currently has some alternatives to configure and monitor your network connections. These install a daemon (aka a background service) which will allow you to switch between wired and wireless connections easily. That makes them perfectly suited for mobile users. They come with graphical configuration utilities and do not depend on the traditional Slackware configuration files - //in fact, those files will cause conflicts if they contain network configuration//. +De Slackware distributie levert momenteel twee alternatieve oplossingen (buiten de boven omschreven traditionele manier) om netwerkverbindingen op te zetten en te beheren. Deze alternatieven installeren beide een //daemon// (ofwel een dienst die op de achtergrond draait) die het toelaat om eenvoudig te wisselen tussen bedrade en draadloze verbindingen. Dit maakt ze uiterst geschikt voor mobiele gebruikers. Beide installeren grafische configuratieprogramma's en zijn niet afhankelijk van de traditionele Slackware configuratiebestanden - //in feite zullen die bestanden alleen maar conflicten opleveren wanneer ze netwerk configuratie gegevens bevatten.//. 
-  * You will find [[http://wicd.net/|wicd]] in the //extra// section of the Slackware release tree (the word //extra// means that it is not part of the core distribution and will not have been installed as part of a full installation).\\ After installing the wicd package, you have to make its init script executable so that the network daemon automatically starts at boot: <code>+ 
 +  * Je vindt [[http://wicd.net/|wicd]] in de //extra// sectie van de Slackware directory structuur. Het woord //extra// geeft al aan dat dit niet onderdeel uitmaakt van de "kern" van de Slackware distributie. Het zal daarom niet automatisch geïnstalleerd zijn, zelfs indien je voor een volledige installatie gekozen hebt.\\ Na de [[nl:slackbook:package_management#installing_removing_and_upgrading_packages|installatie]] van het wicd pakket, moet je het wicd initialisatie-script uitvoerbaar maken zodat de netwerk //daemon// automatisch start wanneer de computer aangezet wordt: <code>
 # chmod +x /etc/rc.d/rc.wicd # chmod +x /etc/rc.d/rc.wicd
-</code> You can then configure your network using the graphical tool ''wicd-client'' or if you are running Slackware 14 you can use the KDE widget for wicd instead. For console lovers, there is also ''wicd-curses'' which offers the same configuration capabilities as the X-based counterparts. +</code> Na een reboot kun je dan je netwerk configureren met het grafische programma ''wicd-client''. In Slackware 14 is er ook nog een KDE widget voor wicd als je liever een Qt4 dan een GTK2+ interface gebruikt. Voor de console liefhebbers is er dan ''wicd-curses'' met dezelfde configuratie mogelijkheiden als zijn X-gebaseerde tegenpolen. 
-  * Starting with Slackware 14, there is also [[http://projects.gnome.org/NetworkManager/|Networkmanager]]. It will be installed as part of a full install, but the network daemon will not be started by default. As with wicd, you have to make its init script executable: <code>+  * Vanaf Slackware 14 is ook [[http://projects.gnome.org/NetworkManager/|Networkmanager]] een keuzemogelijkheid. NM wordt wél geïnstalleerd als onderdeel van een volledige installatie, maar de netwerk //daemon// zal niet standaard gestart worden bij het aanzetten van de computer. Net als bij wicd zul je het init script eerst uitvoerbaar moeten maken: <code>
 # chmod +x /etc/rc.d/rc.networkmanager # chmod +x /etc/rc.d/rc.networkmanager
-</code> which will make NetworkManager start at boot. You will have to configure NetworkManager using an X-based graphical utility. \\ Slackware 14 includes a KDE widget for Networkmanager. If you are using another Desktop Environment like XFCE, you can install the Gnome network-manager-applet from [[http://slackbuilds.org/network/network-manager-applet/|SlackBuilds.org]]. +</code> Voor NetworkManager is er geen console-gebaseerd configuratie programma. Je zult een X-gebaseerd grafisch programma moeten gebruiken. \\ Slackware 14 bevat een KDE widget voor NetworkManager (als je tenminste KDE geïnstalleerd hebt). Indien je aan een van de andere bureaublad-omgevingen (//Desktop Environment// of DE) de voorkeur geeft, zoals bijvoorbeeld  XFCE, dan kun je een SlackBuild script voor het Gnome network-manager-applet downloaden van [[http://slackbuilds.org/network/network-manager-applet/|SlackBuilds.org]] en daarmee zelf een pakket te compileren dat je dan middels "''installpkg''" kunt installeren.
  
 +===== Omschakelen naar een generic kernel =====
  
-===== Switch to a generic kernel =====+Het wordt aanbevolen om zo snel mogelijk over te schakelen naar Slackware's dynamische of //generic// kernel. Dat is niet moeilijk, er slechts een klein aantal handelingen voor nodig.
  
-It's recommended that you switch to Slackware's //generic// kernel. This is easy to do but there are a few steps to follow.+<note tip>Wat is het verschil tussen een dynamische "generic" kernel en de statische "huge" kernel die als de standaard kernel geïnstalleerd werd? \\ De "huge" kernel is in essentie een kernel waarin ieder denkbaar hardware stuurprogramma ingebouwd zit, dat mogelijk noodzakelijk is voor een succesvolle installatie van Slackware op een willekeurige computer. Denk daarbij aan stuurprogramma's voor opslagmedia en (bedrade) netwerk adapters, bestandssystemen en encryptie en nog heel wat meer. Al deze ingebouwde stuurprogramma's resulteren in een groot kernel bestand (vandaar de naam "huge"). Als deze kernel opstart zal het dus nogal wat van je computer's RAM claimen (relatief gesproken dan toch... want met 1 GB aan RAM geheugen zullen een paar MB minder aan RAM niet zoveel verschil maken). \\ De "generic" kernel aan de andere kant, is een kernel waar nagenoeg geen enkel stuurprogramma ingebouwd zit in het kernel bestand. Alle stuurprogramma's worden pas in het RAM geheugen geladen wanneer ze nodig zijn. Dat zorgt voor een lagere geheugenconsumptie  en ook zal het opstartproces wat sneller gaan. Door de geringere grootte van de kernel wordt het mogelijk een initiële RAM disk of "initrd" te gebruiken. Een initiële RAM disk is een noodzaak in bepaalde configuraties zoals software RAID, of een volledig versleutelde harde schijf.\\ Voorlopig is het voldoende om te onthouden dat een "huge" kernel geen initiële RAM disk ondersteunt, maar de "generic" kernel wel. Wij kiezen voor maximale flexibiliteit en zullen de "generic" kernel gebruiken.</note>
  
-<note tip>What is the difference between a "generic" kernel and the "huge" kernel which has been installed as the default kernel? \\ The "huge" kernel is essentially a kernel which has every hardware driver built in which you might need for a successful installation of your computer. Think of storage and (wired) network drivers, filesystem and encryption drivers and a lot more. All these built-in drivers result in a big kernel image (hence the name "huge"). When this kernel boots it will use up a lot your RAM (relatively speaking... with 1 GB of RAM you will not really be troubled by a few MB less RAM). \\ The "generic" kernel on the other hand, is a kernel which has virtually no drivers built in. All drivers will be loaded into RAM on demand. This will make your kernel's memory consumption lower and the boot process a bit faster. The smaller size allows for the use of an initial RAM disk or "initrd". An initial RAMdisk is required in certain configurations, like software RAID, or a fully encrypted hard drive.\\ For now, you need to remember that a "huge" kernel will not support an intial RAM disk, but the "generic" kernel will. We go for maximum flexibility and use a "generic" kernel.</note> +  * Je zult een initiële RAM disk ("//initrd//" in het kort) moeten maken. De //initrd// dient als een tijdelijk //root// bestandssysteem gedurende de beginfase van het opstarten van de kernel, en het zal helpen om het eigenlijke root bestandssysteem gemount te krijgen waarmee de computer werkt wanneer het eenmaal volledig gestart is. Start dit commando, als root: <code>
- +
-  * You will need to create an initial RAM disk ("//initrd//" for short). The //initrd// functions as a temporary root file system during the intial stage of the kernel booting,  and it helps get the actual root system mounted when your system boots. Run this, as root: <code>+
 # /usr/share/mkinitrd/mkinitrd_command_generator.sh # /usr/share/mkinitrd/mkinitrd_command_generator.sh
-</code> This command will not actually //do// anything. It is informational only, and will output something like this - depending on your kernel version, your hardware configuration, the root filesystem you chose when you installed Slackware and so on: <code>+</code> Dit commando zal niet daadwerkelijk iets //uitvoeren//. Het is puur informatief van aard, en zal iets uittdraaien als dit (afhankelijk van je kernel versie, je hardware configuratie, het root bestandssysteem dat je koos tijdens de installatie van Slackware, enzovoort): <code>
 #                                                                                                                        #                                                                                                                       
 # mkinitrd_command_generator.sh revision 1.45                                                                            # mkinitrd_command_generator.sh revision 1.45                                                                           
Regel 156: Regel 156:
  
 mkinitrd -c -k 3.2.29 -f ext4 -r /dev/sdb2 -m usb-storage:ehci-hcd:usbhid:ohci-hcd:mbcache:jbd2:ext4 -u -o /boot/initrd.gz mkinitrd -c -k 3.2.29 -f ext4 -r /dev/sdb2 -m usb-storage:ehci-hcd:usbhid:ohci-hcd:mbcache:jbd2:ext4 -u -o /boot/initrd.gz
-</code> Run the script's suggested ''mkinitrd'' commandline (as root) to generate the ''initrd.gz'' image. +</code> Om een ''initrd.gz'' bestand te creëren voer je eenvoudig het ''mkinitrd'' commando uit (as root) dat door het script wordt geadviseerd. Dat kan heel snel, als volgt: <code> 
-  * If you have installed LILO (the default bootloader of Slackware), then you will also need to make changes to its configuration file ''/etc/lilo.conf'' by adding a section to your Slackware entry as follows: <code>+# $(/usr/share/mkinitrd/mkinitrd_command_generator.sh -r) 
 +</code> 
 +  * Indien je LILO geïnstalleerd hebt (dit is de standaard bootloader van Slackware), dan zul je hierna een aanpassing moeten maken aan het LILO configuratiebestand ''/etc/lilo.conf''. Voeg een sectie toe die zo uitziet (de partitienaam "/dev/sda1" is een voorbeeld): <code>
 image = /boot/vmlinuz-generic-3.2.29 image = /boot/vmlinuz-generic-3.2.29
-  initrd = /boot/initrd.gz # add this line so that lilo sees initrd.gz+  initrd = /boot/initrd.gz # voeg deze regel toe zodat lilo de initrd.gz ziet
   root = /dev/sda1   root = /dev/sda1
   label = Slackware   label = Slackware
   read-only   read-only
-</code> Actually, the "''mkinitrd_command_generator.sh''" script will show an example section which can be added to ''/etc/lilo.conf'' if you pass it the name of the generic kernel as an argument, like this: <code>+</code> In feite kan het "''mkinitrd_command_generator.sh''" script jou ook een voorbeeld tonen van een sectie die direct kan worden toegevoegd aan het bestand ''/etc/lilo.conf'', wanneer je aan het script de volledige naam van een //generic// kernel als argument meegeeft, als volgt: <code>
 # /usr/share/mkinitrd/mkinitrd_command_generator.sh -l /boot/vmlinuz-generic-3.2.29 # /usr/share/mkinitrd/mkinitrd_command_generator.sh -l /boot/vmlinuz-generic-3.2.29
-</code> Note that it is recommended to //add a new section// instead of editing the existing kernel image section. Assign a unique label to your new section. After reboot, LILO will give you two options: to boot into your freshly added generic kernel, or to boot into the failsafe huge kernel (of which you are certain that it will work). +</code> Let op: aanbevolen wordt om //een nieuwe sectie toe te voegen// in plaats van het wijzigen van de bestaande kernel image sectie in dat bestand. Wijs ook een uniek label toe aan je nieuwe sectie. Na het opnieuw starten van de computer zal LILO nu //twee// keuzemogelijkheden tonen: de zojuist toegevoegde //generic// kernel, of doorstarten met de veilige keuze voor de //huge// kernel (waarvan je tenminste zeker bent dat die zal werken). 
-  * After making the changes to ''/etc/lilo.conf'' you have to save the file and then run <code> +  * Na het aanpassen van ''/etc/lilo.conf'' moeten de wijzigingen worden opgeslagen, en tot slot moet het volgende commando worden uitgevoerd: <code> 
 # lilo -v # lilo -v
-</code> to make your change permanent. Then, reboot.+</code> om die wijzigingen permanent te maken. Nu kan de computer herstart worden.
  
 <note important> <note important>
-  * Have a look at ''mkinitrd'' manual page (''man mkinitrd'') for more information.  +  * Aanbeveling: lees de ''mkinitrd'' man-pagina eens door (''man mkinitrd'') voor verdere informatie.  
-  * If you use grub or another bootloader, then make changes which are applicable to the program you use. +  * Indien je ''grub'' of een andere //bootloader// gebruikt, zul je de aanpassingen moeten maken die dat programma verlangt. Raadpleeg de desbetreffende man-pagina's.  
-  * If you try to use the generic kernel without creating an ''initrd.gz'', then booting will fail with a kernel panic.+  * Wanneer je probeert de //generic// kernel te starten zonder eerst een ''initrd.gz'' te creëren, dan zal het opstarten eindigen in een //kernel panic//.
 </note> </note>
  
  
-===== Start a Graphical Desktop Environment =====+===== Start een grafisch bureaublad =====
  
-==== Configure X If Required  ==== +==== Configureer X indien nodig  ==== 
-[[http://x.org|X.Org]] is the X-Window framework used in Slackware. The X server will usually auto-detect your graphics card and load applicable drivers. If auto-detect does not work (X crashes on startup), you will need to create a file ''/etc/X11/xorg.conf'' and set the correct options for your graphics card and display resolution. You can use <code>+ 
 +[[http://x.org|X.Org]] is de versie van X-Window software die in Slackware gebruikt wordt. De X server zal gewoonlijk je grafische kaart automatisch detecteren en vervolgens de juiste stuurprogramma's laden. Wanneer die autodetectie niet werkt (X-Window zal crashen tijdens de start), dan zul je zelf een bestand ''/etc/X11/xorg.conf'' moeten maken en daarin de correcte opties voor je grafische kaart en scherm resolutie moeten opnemen. Je kunt eventueel het commando <code>
 # X -configure  # X -configure 
-</code> to generate a basic ''xorg.conf'' configuration file in your current directory. This file can then be customized and placed in the ''/etc/X11/'' directory. For a detailed overview of X configuration, check the ''xorg.conf'' manual page (''man xorg.conf'').+</code> uitvoeren om een beknopt maar werkend ''xorg.conf'' configuratiebestand in je huidige directory te laten creëren. Dat bestand kan dan worden uitgebreid met de opties die voor jou van belang zijn, en daarna naar de ''/etc/X11/'' directory worden verplaatst. Om meer informatie te vergaren over de configuratie van X.Org, kun je de man-pagina ''xorg.conf'' raadplegen (''man xorg.conf'').
  
-==== Non-free Display Drivers ====+==== Niet-vrije grafische stuurprogramma's ====
  
-Many people use computers with a modern graphics card powered by a Nvidia or Ati GPU (graphics processing unit). The vendors of these high-performance graphics card offer non-free (proprietary binary-only) drivers for their cards. These binary-only drivers will boost your computer's graphical and in particular [[wp>OpenGL|OpenGL]] performance. If you own such a card you may want to read our Wiki article "[[slackware:amd_nvidia|Proprietary Graphics Drivers]]".+Veel mensen bezitten een computer met daarin een moderne grafische kaart, die wordt aangestuurd door een Nvidia of Ati GPU (//graphics processing unit//). De makers van deze //high-performance// grafische kaarten bieden niet-vrije (propriëtaire, binaire zonder broncode) stuurprogramma's aan voor hun kaarten. Deze stuurprogramma's zonder broncode zullen de performance van je grafische kaart in het algemeen flink omhoog stuwen, in het bijzonder de [[wp>OpenGL|OpenGL]] performance - meer dan de Open Source varianten van de stuurprogramma's die voor deze kaarten met Slackware meekomen. Indien je zo een kaart bezit wil je wellicht ons Wiki artikel "[[nl:slackware:amd_nvidia|Niet-vrije grafische stuurprogramma's]]" lezen.
  
-==== Choosing a Desktop Environment/Window Manager ====+==== Keuze van het bureaublad/vensterbeheer ====
  
-To choose the [[slackware:window_manager|Window Manager]] or [[slackware:desktop_environment|Desktop Environment]] you wish to use, run the ''xwmconfig'' utility: <code>+Om het juiste [[nl:slackware:window_manager|vensterbeheer]] of [[nl:slackware:desktop_environment|X bureaublad omgeving]] te kiezen moet je het commando ''xwmconfig'' gebruiken: <code>
 $ xwmconfig $ xwmconfig
-</code> and select one of the available options. Note that you can run the ''xwmconfig'' command as the ''root'' user which will set a global default for all users. By running the same command as your ordinary user account, you override that global default and pick your own. \\ After making your choice you can simply run <code>+</code> en daar een van de beschikbare opties selecteren. Let op dat je het ''xwmconfig'' commando als de ''root'' gebruiker kunt uitvoeren, en dat zal een globale standaard desktop instellen voor alle gebruikers. Wanneer je het zelfde commando uitvoert als je gewone gebruikersaccount, dan kun je daarmee van de globale standaard instelling afwijken en je eigen favoriete omgeving instellen. \\ Na het maken van die keuze kun je eenvoudig dit commando uitvoeren: <code>
 $ startx $ startx
-</code> +</code> Het grafische bureaublad van jouw keuze zal dan starten.
-Your preferred Desktop Environment or Window Manager will then start up.+
  
-==== Graphical Login ====+==== Grafische login ====
  
-To start with a graphical login screen on boot instead of Slackware's default console login, change the default runlevel to 4. Edit the file ''/etc/inittab'' and change the line that looks like+Om de computer te kunnen laten starten met een grafisch login scherm in plaats van Slackware's console login, moet het standaard runlevel van de computer worden veranderd van **3** naar **4**. Open het bestand ''/etc/inittab'' in een tekst editor als ''nano'' of ''vi'' en verander de volgende regel
      id:3:initdefault:      id:3:initdefault:
-to+in
      id:4:initdefault:      id:4:initdefault:
-Note the difference from other Linux distributions; many of those use runlevel 5 for their graphical login. In Slackware, runlevel 5 is identical to runlevel 3 (console boot).+Let op het verschil met veel andere Linux distributies; de meeste zullen //runlevel 5// gebruiken voor hun grafische login. In Slackware is runlevel 5 gelijk aan runlevel 3 (console boot)!
          
-In the graphical runlevel, you will be greeted by one of the available display (login session) managers. Slackware will by default look for the availability of GDM (Gnome Display Manager), KDM (KDE Display Manager) and XDM (X Display Manager) - in that order. You can also install a third-party login manager like [[howtos:window_managers:slim|SliM]] but you will have to edit ''/etc/rc.d/rc.4'' and add a call to your new session manager all the way at the top.+In het grafische runlevel zul je worden verwelkomd door een van de in Slackware beschikbare Display (login sessie) Managers. De initialisatie scripts van Slackware zullen standaard eerst controleren op de aanwezigheid van GDM (Gnome Display Manager), daarna KDM (KDE Display Manager) en uiteindelijk XDM (X Display Manager). Je kunt eventueel een additionele login manager installeren zoals [[nl:howtos:window_managers:slim|SliM]]. In dat geval zul je het bestand ''/etc/rc.d/rc.4'' moeten wijzigen door een aanroep van jouw nieuwe sessie-beheer toe te voegen, direct vóór de aanroep van GDM.
  
-===== Further Exploration =====+===== Verdere mogelijkheden =====
  
-==== The Command Line ====+==== De opdrachtregel ====
  
-It may be of interest to new Linux users to explore the command line a bit more before installing a graphical desktop, just to learn some shell commands and applications available in non-graphical mode. Slackware excels in having an abundance of command line programs for a wide range of tasks. \\ For instance, web browsing can be done with lynx or links, which are console based web browsers. You can listen to music (even network audio streams) on the console using audio players like moc, mpg123, ogg123.+Het is van belang dat nieuwe Linux gebruikers de opdrachtregel (de //command prompt//) wat beter leren kennen voordat ze overgaan op een grafisch bureaublad. Iedereen zou vertrouwd moeten zijn met een collectie aan nuttige shell commando's en applicaties die in een niet-grafische mode aanwezig zijn. Soms maakt deze kennis het verschil wanneer bijvoorbeeld de grafische omgeving niet meer functioneert.\\ Slackware blinkt uit in een uitbundige hoeveelheid aan programma's voor de opdrachtregel, waarmee een grote variëteit aan taken kan worden uitgevoerd. Bijvoorbeeld, web surfen kan vanaf de console met lynx of links. Je kunt naar muziek luisteren (zelfs netwerk audio streams) in de console door gebruik te maken van spelers als moc, mpg123, ogg123. Lees meer hierover in onze artikelen over de [[nl:howtos:cli_manual:start|Command Line Interface (CLI)]].
  
-==== Mixing 64-bit with 32-bit ====+==== Een mix van 64-bit en 32-bit ====
  
-If you just installed the 64-bit version of Slackware (often called //slackware64// or //Slackware for x86_64//) you will soon discover that it will refuse to run 32-bit programs like [[http://winehq.org|Wine]]. You may want to read our page on [[slackware:multilib|adding multilib capabilities]] in that case.+Indien je zojuist de 64-bit versie van Slackware geïnstalleerd hebt (ook wel //slackware64// of //Slackware for x86_64// genoemd) zul je er snel achterkomen dat je systeem weigert om 32-bit applicaties zoals [[http://winehq.org|Wine]] te starten. In dat geval is het aan te raden om onze pagina over het [[nl:slackware:multilib|toevoegen van multilib functionaliteit]] door te lezen.
  
-==== Slackware Documentation ====+==== Slackware documentatie ====
  
-Even a Slackware user can benefit from good documentation (why else are you reading this?). Our suggestion is that you browse this Wiki for additional tips and HOWTOs. And don't forget to check out the root directory of the Slackware DVD or CD1! You'll find Slackware's own main documentation there. Every text file there is worth a read.+Zelfs een Slackware gebruiker kan voordeel hebben bij goede documentatie (waarom ben je anders deze pagina aan het lezen?). Onze suggestie zou zijn dat je deze Wiki doorspit op zoek naar meer tips en HOWTOs. Vergeet niet om de hoofd-directory van de Slackware DVD of CD1 te controleren! Daar zul je Slackware's eigen documentatie vinden. Ieder tekst bestand daar is de moeite van het lezen waard.
  
-===== Upgrading the System =====+===== Je systeem opwaarderen =====
  
-If you have been using Slackware for a while and want to upgrade to the next release once that becomes available, we have a nice [[howtos:start|HOWTO]] available here: [[howtos:slackware_admin:systemupgrade|Upgrading Slackware to a New Release]]+Wanneer je je Slackware systeem een tijdlang gebruikt hebt is het misschien tijd om over te gaan naar een nieuwe release wanneer die beschikbaar komt. Om dat proces te begeleiden hebben we een goede [[howtos:start|HOWTO]] beschikbaar: [[nl:howtos:slackware_admin:systemupgrade|Slackware opwaarderen naar een nieuwe versie]]
  
-When tracking [[slackware:current|current]], you should always read the latest ChangeLog.txt before upgrading the system, to see whether any additional steps are required to be performed before or after upgrading. For upgrades to a stable release, it is a good idea to read the ''UPGRADE.TXT'' and ''CHANGES_AND_HINTS.TXT'' files located on the CD/DVD or the official mirror.+Wanneer je een bikkel bent en Slackware [[nl:slackware:current|current]] volgt (en op je computer hebt draaien), lees dan __altijd__ de meest recente ChangeLog.txt alvorens je systeem op te waarderen met de nieuwste pakketten. Daarmee vermijd je dat je de additionele stappen mist die noodzakelijk zijn vóór of na het opwaarderen. Als je simpelweg wilt opwaarderen naar de nieuwste //stabiele// versie, dan is het niettemin toch een goed idee om eerst de ''UPGRADE.TXT'' en ''CHANGES_AND_HINTS.TXT'' bestanden door te lezen. Deze bestanden vind je op de boot CD/DVD of op iedere officiële mirror.
  
  
 <!-- Please do not modify anything below, except adding new tags.--> <!-- Please do not modify anything below, except adding new tags.-->
-{{tag>slackware beginners handleiding}}+{{tag>slackware beginners handleiding author_alienbob}}

Spoor:

Afdrukken/exporteren
nl:slackware:beginners_guide ()